Mesane böbreklerde üretilen idrarın depolandığı ve uygun ortamda boşlatımının sağlandığı organdır. Mesane iç yüzeyi özel bir hücre yapısına sahiptir. Bu yapı sayesinde idrarın emilimi gerçekleşmez. Depolama fonksiyonu çocuklarda yaşa bağlı olarak değişiklik gösterir. Yaş arttıkça kapasite artar. Mesanenin ikinci temel fonksiyonu ise boşaltımdır. Boşaltım fonksiyonu beyin tarafından uygun ortam uyarısı alındığında, sfinkter (idrarı tutan kas) gevşemesi, mesane detrüsör kaslarının(mesanenin boşalması için çalışan kaslar) kasılması ile gerçekleşir.

Mesane kanseri nedir? Nasıl gelişir?

Mesane kanseri çoğunlukla mesane yüzeyini örten epitelden gelişen kanserdir. Dünyada çoğunlukla tranzisyonel hücrelerden kaynaklanır. Mesane irritasyonuna bağlı (enfeksiyonu, taş gibi) skuamoz hücreli kanserler görülebilir. Mesane kubbesinde ise adenokarsinomlar gelişebilir.

Mesane kanseri şikayetleri nelerdir?

En çok karşılaşılan belirti idrarda kanama olmasıdır. Bazen taze kanama şeklinde bazen de pıhtılı kanama şeklinde olabilir. Sık idrara çıkma, ağrılı işeme ve sırt ağrısı diğer karşılaşılan belirtilerdir.

Mesane kanseri nedenleri nelerdir?

Sigara bilinen en önemli risk faktörüdür. Sigara, pipo, nargile vb bütün tütün mamülleri aynı etkiye sahiptir. Duman nefes ile akciğerlere alındığında vücutta kana karışıp idrarla atılan kimyasallar mesanede kanser oluşumunu tetikler.

Artan yaşla birlikte mesane kanseri riski artar. Erkek cinsiyet mesane kanseri açısından kadınlara göre daha yüksek risklidir.

Bazı kimyasal boyalar da mesane kanseri riskini arttırır.

Siklofosfamid içeren bazı kanser tedavileri mesane kanseri riskini arttırır.

Uzun süreli kronik sistit enfeksiyonları, uzun süreli sonda kullanımı mesane içerisinde oluşan kronik irritasyona bağlı skuamoz hücreli kanseri riskini arttırır. Benzer şekilde dünyanın bazı bölgelerinde mesane enfeksiyonu yapan şistozomiyazis enfeksiyonları da uzun süreli maruziyete bağlı skuamoz hücreli mesane kanseri riskini arttırır.

Ayrıca ailesinde mesane kanseri olanlar kişilerde mesane kanserine yakalanma riski artmaktadır. Lynch sendromlu veya Herediter Nonpolipozis Kolorektal Kanserli bir aile bireyinin olması da üriner sistem kanserleri için riski arttırır.

Mesane kanseri nasıl önlenebilir?

Sigara ve kimyasallardan uzak durmak ve antioksidan içeren taze meyve ve sebze tüketimini arttırmak mesane kanserine karşı koruyucu olabilir.

Mesane kanseri nasıl tesbit edilir?

Mesane kanseri genellikle idrarda kanaması olan veya idrar yaparken yanma yakınması olan hastaların ultrason görüntülemesinde mesane içerisinde hareketsiz kitle tesbit edilmesiyle farkedilir. Ultrasonda mesane içerisinde hareketle birlikte yer değiştirmeyen kitle görülür. Bazı durumlarda ise ultrasonda kitle görülemez ve sistoskopi kontrolü önerilir.

Sistoskopi nedir?

Sistoskopi mesane içerisinin endoskopik olarak incelenmesidir. İdrarda kanama şikayeti olan ve altta yatan bir patoloji saptanamadığı durumda yapılması gereken bir değerlendirmedir. Ayrıca radyolojik görüntülemeler her zaman mesane içi patolojileri %100 gösteremez. Bu nedenle mesane, prostat veya üretra ile ilgili şüphelenilen durumlarda yol gösterici bir tanı yöntemidir.

Sistoskoplar kabaca iki şekilde üretilir. Rigid sistoskoplar ve fleksibl sistoskoplar. Rigid sistoskoplar metal yapıdadır. 0,10,30,70 derece optikler ve ışık kaynakları ile birlikte kullanılır. İşlem daha ağrılıdır. Farklı kalınlıkta olabilmektedir.

Fleksibl sistoskop ise daha modern bir alettir. Alet her iki yöne kıvrılabilme esnekliğine sahiptir. Operatör tarafından yönlendirilebilir. Daha ince ve yumuşak yapıdadır. Bu durum daha çabuk bozulma riski taşısa da hasta ve cerrah konforu açısından daha iyidir.

Mesanedeki hangi kitleler temizlenmelidir?

Mesane içerisinde görülen her kitle rezeke edilmelidir. Mesane içerisindeki kitleler çoğunlukla kötü huylu kitlelerdir. Bu nedenle bu lezyonu takip etmek uygun değildir. Rezeksiyon denilen bu işlem endoskopik olarak gerçekleştirilir. Açık ameliyata gerek yoktur. Mümkünse kitlenin tamamı ve kitlenin oturduğu bölgenin taban dokusu alınarak ayrı ayrı patolojik incelemeye gönderilmelidir.

Mesane kanserinden korunma yolları nelerdir?

Bilinen ve önlenebilir en önemli mesane kanseri nedeni sigara kullanımıdır. Sigara içmemek ve içilen ortamda kalmamak gerekir.

Metastatik mesane kanseri tedavi edilebilir mi?

Elbette metastatik mesane kanseri için bir çok multimodel yaklaşım ile tedavi opsiyonları bulunkatadır. Bu konuda Üroloji, Radyasyon Onkolojisi ve Medikal Onkoloji’nin birlikte çalışacağı multidisipliner bir yaklaşım gerekir.

Mavi ışık sistoskopisinin ne üstünlüğü vardır?

Mavi ışık sistoskopisi ile mesane içeirisnde standart tsistoskopi ile tesbit edilmesi güç lezyonlar yakalanabilmektedir. Bu lezyonlar standart sistoskopi yapıldığında atlanabilir. Heksaminolevulinat bir kontrast maddedir.  Bu madde kanser hücreleri gibi hızlı büyüyen hücreler tarafından hızla emilir. Böylece sistoskopi sırasında bu hücreler özel mavi ışık altında pembe veya kırmızı renkte parlar.

Mesaneye uygulanan verem mikrobu (intravezikal BCG uygulaması) nasıl etki eder?

Kasa invaze olmayan yüksek dereceli tümörlerde mesane içersine BCG tedavisi hastalığın ilerlemesini ve lüks etme sıklığını azaltmaktadır. Mesane içerisine verilen BCG bağışıklık sistemini aktive ederek tümöre karşı bağışıklık sisteminin savaşmasını sağlar.

Uyarı:  Bu makale, bilgilendirme amaçlıdır ve herhangi bir tıbbi tavsiye niteliğinde değildir. Bir tıbbi sorunuz varsa, lütfen doktorunuza danışınız.

İçerik Güncelleme Tarihi: 11.03.2021