Alt ıslatma nedir?

Enürezis noktürna yani gece idrar kaçırma olarak da bilinir. Çocukların uyku sırasında farkında olmadan idrarını yapma durumudur. Bu durum hemen hemen her gün tekrar edebilmektedir. Oldukça sık karşılaşılan bir durumdur.

Alt ıslatmanın nedenleri nelerdir?

Genetik alt ıslatma sorununun en önemli nedenlerinden biridir. Bunun yanında vücudun gece boyunca fazla idrar üretmesi, mesanenin idrar depolama kapasitesinin az olması ve uykudan tam uyanamama da diğer nedenlerdir.

Alt ıslatan çocuklar bu durumu bilinçli olarak yapmazlar. Bu çocukların ciddi bir sağlık sorunu yoktur. Bu durum tedavi edilebilir bir sorundur.

İşeme kontrolü nasıl gerçekleşir?

Çocuklarda ilk olarak gayta (kaka) kontrolü başlar. Ardından işeme kontrolü gelişir. İşeme kontrolünde çocuklar önce gündüz idrar kontrolüne başlar. Ardından gece idrar kontrolü ile tamamlanır.

Alt ıslatma sorunu için ne zaman doktora başvurmalıyız?

Çoğu çocuk idrar kontrolünü zamanla kendiliğinden öğrenir. Fakat bazı çocuklarda kontrol gerçekleşmez. Bu durumda yardım gerekir.

Eğer çocuk 5 yaşını geçtikten sonra alt ıslatması devam ediyorsa,

Birkaç aylık kuru kalma dönemi sonrası idrar kaçırmaya başladıysa,

Ağrılı işeme, aşırı susama, pembe, kırmızı renk idrarı varsa, sert kaka yapıyorsa ve horluyorsa mutlaka bir Üroloji uzmanından yardım alın.

Alt ıslatma sorununun nedenleri nelerdir?

Küçük mesane: Eğer çocuğun mesanesi yeterince gelişmemişse, gece idrarı içerisinde tutamaz ve kaçırma olur.

Dolu mesaneyi fark edememek: Eğer mesaneyi kontrol eden sinirlerin gelişiminde gecikme olursa, mesane dolsa da sinir uyarımı gerçekleşemeyeceğinden uykudan uyanmaz.

Hormonal bozukluk: Çocukluk çağında, bazı çocuklar yeterli miktarda anti-diüretik hormon üretemez. Bu nedenle gece idrar miktarında artış olur.

İdrar yolu enfeksiyonu: Enfeksiyonda idrar kontrolünü zorlaştırır. Gündüz kaçırmalara da neden olabilir. İdrara çıkma sıklığında artış, idrar renginde koyulaşma ve kızarıklık görülür. İdrar yaparken ağrı hissedilir.

Uyku apnesi: Bazen alt ıslatma uyku apnesinin bir belirtisi olabilir. Gece horlama, gündüz uyuklama belirtileri de görülür. Büyüyen adenoid ve tonsil nefes almayı güçleştirir. Uykunun bölünmesine neden olur.

Diyabet: Gece alt ıslatması olmayan fakat gündüz sık idrara giden çocuklarda diyabet düşünülmelidir. Bu çocuklarda çok sık susama ve açlık hissi görülür. İştahı iyi olmasına rağmen kilo kaybı ve halsizlik gözlenir.

Kronik kabızlık: İdrar ve hayta kontrolü aynı kas grupları tarafından gerçekleştirilir. Eğer kabızlık uzun süreli varsa, kas grupları yeterince çalışamaz. Bu durumda alt ıslatma sorununa yol açar.

Yapısal Nörolojik Sorunlar: Daha nadir olarak nörolojik efektlere bağlı yatak ıslatma ile de karşılaşılır.

Alt ıslatma sorununu tetikleyen risk faktörleri nelerdir?

Alt ıslatma sorunu erkek çocuklarında kız çocuklarına göre iki kat fazla görülür.

-Stres ve gerginlik oluşturan olaylar alt ıslatmayı sorununu başlatabilir. Örneğin okula başlamak, küçük kardeşinin dünyaya gelmesi, vs.

-Anne ve babadan herhangi birinde alt ıslatma sorunu varsa çocuklarda olma ihtimali artıyor.

-Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olanlarda alt ıslatma sorunu daha sık görülür.

Alt ıslatma sorunu tedavi edilmezse hangi sorunlara yol açar?

Fiziksel bir neden olmadıkça, ciddi bir soruna yol açmaz. Fakat çocuğun utanmasına yol açarak öz güven kaybına yol açabilir. Kendini suçlu hissedebilir. Arkadaşları ile gerçekleştirebileceği yatılı aktivitelerden uzak durmasına neden olur.

Tanı koyarken hangi testlerden yardım alınmalıdır?

Fizik muayene oldukça önemlidir. Hastanın vücudu incelenerek doğumsal bir hastalık olup olmadığı değerlendirilir. Çamaşırında gayta kaçırmaya bağlı kirlenme veya sürekli bez kullanımı olup olmadığı gözlenir.

En önemli değerlendirme ölçeklerinde birisi işeme günlüğüdür. Hastanın en az iki gün süreyle idrar çıkışı ve aldığı sıvılar saat ve miktarlarıyla birlikte not edilir. Kaçırması varsa yazılır.

İdrar tahlili ve üriner sistem ultrasonu yapılır.

İlaçların yan etkisi var mıdır?

Gece idrar üretimini azaltır. Bu sayede, gece kaçırmaları azalır. Fakat fazla sıvı alımında vücutta sıvı birikimine neden olabilir. Ayrıca ateşli hastalık, bulantı ve kusama olduğunda da alınmamalıdır. Ağızda eriyen melt (erime) formu sayesinde çocuklar kolaylıkla susuz alabilir.

Ayrıca mesaneyi sakinleştirmek, kasılmasını azaltmak için kullanılabilir. Bu ilaç mesane kasılmasını azaltarak, mesane kapasitesini arttırır. Kaçırmaları azaltır.

Unutmayın çocuklar ebeveynlerini üzmek için idrar kaçırmazlar. Sabırlı olun. Bu sorunu çocuğunuzla birlikte çözeceksiniz. Etkili sonuç almak zaman gerektirir.

Sizin de işinizi kolaylaştıracak öneriler:

1. Çocuğunuzun duygularına karşı duyarlı olun. Sizinle duygularını paylaşması ve rahatlaması için ortam hazırlayın.
2. Kolay temizlik planı yapın. Alt ıslatması olduğunda yatağın kirlenmemesi için alez veya muşamba ile yatağı örtün. Fakat altbezi bağlamayın. Bu durumda çocuk, bezin koruyuculuğuna güvenerek kuru kalmak için çaba sarf etmez.
3. Yaşı uygunsa, çocuğunuzdan ıslanan çamaşırları yıkama konusunda yardımcı olmasını veya uygun sepetlere yerleştirmesini isteyin. Sorumluluk almak, sorunun çözümü konusunda kontrolü eline almak için çaba göstermesini sağlar.
4. Yatak ıslatma istemsiz bir davranıştır. Bu nedenle çocuğunuzu yatağı ıslattığı için cezalandırmayın. Ayrıca kardeşlerinin dalga geçmesine izin vermeyin. Bunun yerine, yatma vakti rutinini yapan, kaçırdığında temizliğe yardımcı olan çocuğunuzu ödüllendirin.

Uyarı:  Bu makale, bilgilendirme amaçlıdır ve herhangi bir tıbbi tavsiye niteliğinde değildir. Bir tıbbi sorunuz varsa, lütfen doktorunuza danışınız.

İçerik Güncelleme Tarihi: 21.07.2021